Kunstmestvervangers komen steeds meer in zwang
Als gevolg van de stijgende prijzen voor kunstmest zijn duurzamere kunstmestvervangers in opkomst. Voor de productie hiervan is vaak energie nodig. Op innovatiegebied gebeurt er veel.
Dat bleek onlangs tijdens het webinar 'Kunstmestvervanging in de weidebouw' in het kader van het project 'Boer aan het roer'.
Volgens voorzitter Herre Bartlema van het Nederlands Centrum voor de Ontwikkeling van Kringloopprecisiebemesting (NCOK) ontbreekt het gevoel van urgentie rond kunstmestvervanging. 'Kunstmestvervanging is laaghangend fruit. Het is gemakkelijk te organiseren. Wat de benodigde energie betreft vraagt dit maar een fractie van wat de kunstmestproductie kost.'
Preciezer bemesten
Bartlema signaleert dat kalkammonsalpeter (KAS) aan het eind van de levenscyclus zit. 'Bij het strooien van de korrels zien we veel verliezen. We kunnen met vloeibare meststoffen preciezer bemesten.'
We zijn kwalitatief en kwantitatief zover dat we KAS als kunstmest kunnen vervangen
De NCOK-voorzitter ziet een opkomst van het verbruik van kunstmestvervangers, zoals stikstof uit luchtwassers, en stikstof in mineralenconcentraat. Hiervoor geldt een tijdelijke ontheffing. Het wordt straks als Renure-N toegestaan.
Verder hebben sommige kunstmestvervangers nog geen wettelijke status als kunstmestvervangers, zoals stikstof uit dunne fractie, digestaat en urine. 'We hopen dat deze ook gaat vallen onder Renure-N. We zijn kwalitatief en kwantitatief zover dat we KAS als kunstmest kunnen vervangen', zegt Bartlema.
Gazoo en Lely Sphere
De techniek maakt dat er meer meststoffen bij komen, zoals bij de stikstofkraker Gazoo van JOZ en de Lely Sphere. Beide systemen maken van ammoniak kunstmest. Melkveehouder Gerjan Roetert uit het Overijsselse Wesepe gebruikt het eerste systeem. 'Ik moest drijfmest afvoeren en kunstmest aanvoeren. Nu hoeft dat niet. Het systeem heeft een terugverdientijd van vier jaar.'
De Lely Sphere scheidt urine en mest bij de bron om ammoniakvorming op de vloer te voorkomen. Mest en urine worden apart opgeslagen. De ammoniak boven de mest wordt afgezogen en omgezet in circulaire kunstmeststikstof. Zo wordt 10 tot 20 kilo stikstof per koe per jaar afgevangen. Het geeft een ammoniakreductie van 70 procent.
Biogas
Ook verwerkers die mineralenconcentraat produceren, dragen hieraan bij, zoals de Groene Mineralen Centrale van Groot Zevert Vergisting in het Gelderse Beltrum. De vergistingsinstallatie maakt niet alleen biogas, maar ook de nutriënten worden teruggewonnen.
Zo ook de stikstofvervanger mineralenconcentraat, wat in het kader van het project 'Kunstmestvrije Achterhoek' wordt gemengd met andere stikstofmeststoffen tot een meststof op maat.
Hier is veel vraag naar, weet Arjan Prinsen van Groot Zevert Vergisting. 'Deze Groene Weide Meststof is marktwaardig als kunstmest. De werkingscoëfficiënt is met 100 procent vergelijkbaar. De vraag is nu groter dan het aanbod.'
